Óheyrileg sóun vegna kjördæmaskipunar

Á kosningafundi á Siglufirði  vorið 2003 hélt ég einn frambjóðenda því fram að gerð Héðinsfjarðarganga væru óðs manns æði. Þau kostuðu 6-7 milljónir króna á hvern íbúða á Ólafsfirði og Siglufirði. Fyrir vexti og rekstrarkostnað af framkvæmdinni gæti hver og einn einasta íbúi þessara tveggja bæja komist einu sinni í mánuði með flugi fram og til baka til New York á því verði sem flugfélögin auglýsa með flugvallarsköttum um aldur og ævi eins lengi og land byggist. Kostnaðurinn við gerð ganganna tveggja samsvaraði meira en verðmæti allra fasteigna í bæjunum.

Á þessum tímapunkti voru farnar að renna tvær grímur á fjárveitingavaldið og sumum að verða það ljóst hvílíkt reginbrjálæði það væri að gera svo dýr samgöngumannvirki fyrir svo fámenn byggðarlög sem í þokkabót væru að dragast  saman jafnt og stöðugt vegna breyttra þjóðfélagsaðstæðna. Einnig þar sem ljóst er að sjálf göngin munu enn fækka íbúum bæjanna beggja vegna þess m.a.að nú verður unnt að samnýta ýmislegt það sem aðskilnaður bæjanna leyfði ekki áður og vegna þess að nú verður auðveldara að veita þjónustu t.d. við Siglufjörð lengra að.

Íbúum Flateyrar, Suðureyrar við Súðandafjörð og Ísafjarðar fækkaði verulega eftir að göng tengdu bæina saman. Það stefnir því allt í það að allir íbúðar Ólafsfjarðar og Siglufjarðar gætu farið á Saga-klass til New York einu sinni í mánuði fyrir kostnaðinn við gerð ganganna.

En frambjóðendum var mikið í mun að fá atkvæði fólksins í þessum tveimur bæjum og hétu því að ekki yrði hætt við þessar framkvæmdir. Sá frambjóðandinn, sem seinna varð samgönguráðherra,  hélt því fram að gerð ganganna væri arðbærasta framkvæmdin sem þjóðinni stæði til boða!

Tveimur mánuðum eftir kosningarnar ákvað ríkisstjórnin að hafna öllum tilboðum sem höfðu borist í verkið  og bar fyrir sig þennslu í efnahagslífinu og frestaði framkvæmdum um óákveðinn tíma. Einhver skynsemisvottur kannski að síast inn. Nýkjörnir þingmenn kjördæmisins höfðu hinsvegar allir gefið loforð fyrir delluna og komu framkvæmdum í gang með góðu og illu og notuðu öll meðöl nema umhyggju fyrir heildarhagsmunum þjóðarinnar til að koma verkinu af stað.  Pólitísk framtíð þeirra var í húfi.

Þetta er eitt af hörmulegustu dæmum um það tjón sem kjördæmaskipan á Íslandi kemur okkur í sem Þjóð aftur og aftur. Þeim mun ekki linna fyrr en kjörnir fulltrúar þurfa að standa reiknisskil frammi fyrir öllum landsmönnum vegna þess að landið er eitt kjördæmi. Þá þyrfi frjáveitingavaldið að skoða heildarhagsmuni landsins en þeir eru m.a. þeir að nýting landsgæða og mannlíf sé sem best um land allt. Þá þurftum við kannski ekki að lesa fréttir um ráðherra sem láta undan þrýstingi kjördæmisþingmanna og  greiða 30 milljónir króna úr okkar sameiginlega kassa að óþörfu. Hér væri unnt að taka fjölda dæmi af þessu tagi.

Við erum þjóðin

Íslenskir stjórnmálaflokkar hafa skellt skollaeyrum við háværum kröfum íslenskra kjósenda í áratugi um breytta stjórnarskrá. Þeir hafa haft  tækifæri til þess alveg síðan 1944 að gera breytingar á stjórnarskránni án þess að hafast mikið að.  

Við stöndum nú í rústum okkar unga lýðveldis m.a. vegna óhafandi starfsemi stjórnmálaflokkanna.  Þeir hafa í allt of miklum mæli fyrst og fremst verið að sinna flokkshagsmunum sínum en hafa gleymt hagsmunum þjóðarinnar.  Augljós krafa þjóðarinnar er að stjórnmálaflokkarnir haldi sig fjarri stjórnlagaþinginu. Nú á þjóðin leik.  

Nú vill þjóðin setja leikreglurnar sem stjórnmálaflokkarinar eiga að fylgja. Það er ekki stjórnmálaflokkanna að setja reglurnar sem þjóðin á að fylgja í sína þágu en gegn hagsmunum þjóðarinnar. Valdið á  að stafa frá þjóðinni, - ekki frá stjórnmálaflokkunum eins og raunin hefur verið. Það er t.d. þjóðarinnar en ekki stjórnmálaflokkanna að ákveða hvort stórkostlegum upphæðum af almannafé skuli varið til starfsemi flokkanna. Þjóðin á að láta sig það varða hvort spilltir kjördæmastjórnmálamenn taka ákvarðanir gegn þjóðarhagsmunum til þess að þjóna pólitískum hagsmunum sínum heima í kjördæmi eins og það er kallað en slík vinnubrögð hafa einkennt íslensk stjórnmál alla tíð.

•  Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki sinnt ákalli þjóðarinnar um afnám kvótakerfisins.
•  Stjórnmálaflokkarnir hafa hunsað niðurstöðu dómssóla, íslenskra og erlendra um óréttmæti þess.
• Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki  sinnt ákalli þjóðarinnar um jafnan atkvæðarétt.
• Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki sinnt ákalli þjóðarinnar um að gera landið að einu kjördæmi.
• Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki sinn ákalli þjóðarinnar um persónukjör.
• Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki sinnt ákalli þjóðarinnar um skíra þrískiptingu valdsins.
• Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki sinnt ákalli þjóðarinnar um heiðarleika í skipum embætta.
• Stjórnmálaflokkarnir hafa ekki sinnt ákalli þjóðarinnar um þjóðaratkvæðagreiðslu.
• Stjórnmálaflokkarnir telja að  valdið stafi frá þeim.

Nú ber þjóðin vonandi gæfu til þess að hafna öllum fulltrúm stjórnmálaflokka til setu á stjórnlagaþingi.  Við þurfum að kjósa fólk sem vill þjóna hagsmunum þjóðarinnar en ekki stjórnmálaflokkanna. Fulltrúar okkar eiga að vera þjónar okkar, - ekki herrar. Guð forði okkur frá stjórnmálamönnum í framtíðinn sem segja við okkur þegar okkur blöskrar: Þið eruð ekki þjóðin! Þeir segja nefnilega þegar enginn heyrir til : Það erum við sem erum þjóðin!!! 

Hættulegir öfgamenn í Ýmishúsinu

Flestir virðast telja að í ákvæðum stjórnarskrárinnar um trúfrelsi felist réttur hvers sem er til þess að boða hvaða trú sem er. Svo er ekki. Í 63. greininni segir:   " Allir eiga rétt á að stofna trúfélög og iðka trú sína í samræmi við sannfæringu hvers og eins. Þó má ekki kenna eða fremja neitt sem er gagnstætt góðu siðferði eða allsherjarreglu." Samfélag okkar er því ekki eins opið og varnarlaust gegn ofstæki og ofstopa eins og margir virðast telja. Gæta verður að því að hrófla ekki við þessum skilyrðum við endurskoðun stjórnarskrárinnar.

Ef grunur margra er réttur um að Wahhabi múslímar í Saudi Arabíu standi að baki hugmyndum um byggingu mosku hérlendis og stofnun Kóran-skóla ( madrössu) eða að stofnun og byggingu  þessara múslímsku stofnanna verði kostuð frá Saudi Arabíu er full ástæða til þess að bregðast hart við. Wahhabi múslímar iðka Islam í sinni öfgafyllstu og upprunalegustu mynd. Þeir halda ofstækis- og ofbeldisfullum trúarskoðunum svo mjög á lofti að horfir til vandræða um heim allan en það gera einnig fleiri hópar meðal múslima.

 

Vandræðin við Islam er hvað það er óskiljanlegt kristnum mönnum vegna dualisma, tvíhyggunnar. Þess vegna lenda margir góðviljaðir menn í þeirri gildru að líta eingöngu til notalegra setninga í Kóraninum en skoða hann ekki eða Islam í víðara samhengi. Kristnir menn líta almennt á Biblíuna sem mannanna verk og því ástæðulaust að taka mark á ýmsu t.d. í Gamla testamentinu sem samræmist ekki kenningu Jesú í Nýja testamentinu.

Múslímum stendur ekki til boða að velja og hafna. Þeir líta á Kóraninn sem orðrétt skilaboð til Muhameds frá Allah í gegnum erkiengilinn Gabríel. Allt í Kóraninum er óumbreytanlegt og getur verið lífshættulegt að hæðast að því. Okkur upplýstum vesturlandabúum þykir þetta auðvitað gjörsamlega fáránlegt en fjöldinn allur af trúuðum múslímum hafa verið innrættir með þetta frá blautu barnsbeini. Fyrir þeim er þetta svo fúl alvara (í orðsins fyllstu merkingu) að hófsamir múslimar þora ekki að æmta né skræmta nema ótrúlega hugrakkir einstaklingar sem hafa margir hverjir búið við stöðugur lífslátshótanir og þurfa að fara huldu höfði undir vernd lífvarða.

Enginn þarf að efast um að 80% múslíma er friðsamt fólk sem vill lifa í sátt og samlyndi við aðra trúarhópa en því miður fá þeir litlu ráðið eins og stendur þó að vona verði að þeim vaxi ásmeginn. Miklu skiptir að sýna þessu fólki stuðning og hvatningu.

Þegar það er haft í huga að 80% af moskum á Vesturlöndum er stjórnað af ofstopafullum imömum (foringjum) í nafni Islam er mikið í húfi að fylgst sé náið með múslímum nota sér trúfrelsið hér á landi. Lögregluyfirvöld og þjóðkirkjan mega ekki sofa á verðinum. Almenningur á heldur ekki að láta í sjálfu sér aðdáunarvert umburðarlyndi hindra sig í að skoða tilburði islamista til þess að ná Ísland undir Islam en það eru yfirlýst markmið þeirra og að koma hér á Sharíalögum.

Imami múslíma á Íslandi telst til hófsamra múslíma enda hefur hann búið hér í 40 ár. Hann hefur varað mjög við þeim mönnum sem stefna að því að hefja starfsemi í Ýmishúsinu og telur þá vera hættulega öfgamenn.

Lítil dæmisaga um misnotkun valdsins

Vinur minn, sem var sjálfstæður atvinnurekandi, stóð frammi fyrir þeirri skyldu að velja sér ljóseyrissjóð, þegar aðild að lífeyrissjóðum var gerð að skyldu með lögum árið 1998. Honum varð fljótlega ljóst að hvergi voru betri kjör að fá heldur en í Lífeyrissjóði ráðherra. Hann sótti því um aðild að lífeyrissjóðnum en umókn hans var synjað.

Hann vissi vel hvaða afgreiðslu umsóknin fengi en hún var auðvitað til marks um það hvað honum blöskraði mismununin í lífeyrisréttindum landsmanna. Hún var mikil en fór alveg úr böndunum við lög  2003/ 141 um eftirlaun fyrir forsetann, ráðherra, alþingismenn og hæstaréttardómara. Þá samþykkti Alþingi lög sem vonandi munu ávalt verða tilefni til hneykslunar.

 Samkvæmt þeim naut t.d. forsætisráðherra sem sat í meira en eitt ár sömu eftirlaunakjara og forseti íslands og fékk 60% af heildarlaunum forsætisráðherra eins og þau eru á hverjum tíma, þ.e. ráðherralaunum og þingfararkaupi. Fyrir að greiða 5% af launum sínum í eitt ár og einn dag sem gerði núna u.þ.b. 600 þúsund krónur (og draga það frá tekjum fyrir skatta) fær hann sem svarar 600 þúsund  krónur á mánuði  út ævina eftir 60 ára aldur ( jafnvel 55 ára aldur miðað við ákv forsendur) en sú upphæð myndi þó hækka ef ástæða þætti til að hækka ráðherralaun og þingfararkaup. Ef þessi maður lifði til 100 ára aldurs væru skattborgarinnar búnaðir að greiða honum framlag hans 480 sinnum til baka með verðbótum og almennum lífskjarabótum æðstu ráðamanna.

 

 Eftirlaunaréttindi þessa manns hefðu svo hækkað í 70% eftir eitt kjörtímabil og 80% eftirt tvö kjörtímabil. Eftir átta ára þjónustu við okkar urðum við sem sagt að halda honum uppi með 800 þúsund krónum á mánuði út alla ævina fyrir utan allar þær lífeyrisgreiðslur sem á hann hefðu hlaðist fyrir önnur störf á okkar vegum. Þannig verður ekki annað séð en að ef hann hefði einnig setið í 23 ár á þingi fengi hann einnig 70% af þingfararkaupi ofan á eftirlaunaréttinn sem forsætisráðherra. Þannig fengi hann auk ráðherralaunanna samtals 150% af þingfararkaupinu eins og það væri hverju sinni!! (Þetta síðasta kynni þó að vera misskilningur ,- háttsettur starfsmaður Alþingis sem ég spurði var ekki viss í sinni sök). Ef þetta væri svo væri hann að fá núna ca 1.2 milljónir króna á mánuði í eftirlaunagreiðslur. Þessi maður sem hafði unnið í þjónustu okkar í öðrum embættum hefði þannig getað fengið margföld laun æðstu embættismanna út æfina þegar hann settist í helgan stein. Slíkir menn eru til.

Eftirlaunamálin eru flókin en svo tekið sé dæmi fær hæstaréttardómari sem var skipaðurs fyrir 25. apíl 2009 þegar lögin voru afnumin,  6% rétt til eftirlauna fyrir hvert ár. Eftir 13 ár í starfi fær hann 80% af fullum launum hæstaréttardómara eins og þau verða í framtíðinni. Þau bætast ofan á annan eftirlaunarétt sem hann hefur áunnið sér.

Þegar þessi lög voru afnuminn 2009 sátu margir eftir í vinningsliðinu og höfðu áunnið sér ósæmilegan rétt sem við þurfum að  standa undir meðan þeir lifa. Lögin eru til marks um hvað valdið getur gjörsamlega misst fótanna og hve nauðsynlegt er að því séu settar skorður með vel unninni stjórnarskrá sem kveður á um jafnræði þegnanna.

Lífeyrisrétturinn er einn af fjölda mörgum þáttum sem þarf að horfa til. Hann er flókinn og torskilinn eins og nú er. Vinna þarf að því að sami réttur gildi um alla landsmenn, - hvort sem það væri einn lífeyrissjóður fyrir alla landsmenn eða fleiri sjóðir sem allir bjóða upp á sömu réttindi.

Auðkennistala mín á kjörseðlinum er  8276  

Þjóðaratkvæðagreiðsla er öflugt tæki gegn spillingu

Mörgum, sem vilja þjóðinni vel, hefur yfirsést hve voldugt tæki þjóðaratkvæðagreiðsla er. Þeim hættir til að vanmeta þjóðina en ofmeta kjörna fulltrúa hennar til þess að komast að „réttri“ niðurstöðu. Í löndum eins og Sviss þar sem mikil reynsla hefur fengist af Þjóðaratkvæðagreiðslu er reynslan mjög góð.

 Þeir sem hafa skoðað stjórnmálasögu Sviss fullyrða að svissneska þjóðin hafi aldrei tekið „ranga“ ákvörðun í þjóðaratkvæðagreiðslu. Slíkt verður ekki sagt um nokkurt þjóðþing og síst af öllu um Alþingi. Ég minni á alvarleg mistök eins og kvótalögin, lögin um miðlægan gagnagrunn á heilbrigðissviði og lögin um Icesave sem voru einmitt felld í þjóðaratkvæðagreiðslu .

Ef unnt yrði að koma rétti þjóðarinnar til þess að krefjast þjóðaratkvæðagreiðslu inn í stjórnarskránna hefur þjóðin fengið mikilsverðan öryggisventil gegn fláráðum stjórnmálaflokkum. Við höfum orðið vitni að því í gegnum tíðina hvernig stjórnmálaflokkarnir hafa endurtekið haft augljósar óskir þjóðarinnar að engu. Þannig hefur krafan um afnám kvótakerfisins, krafan  um jafnan atkvæðarétt og krafan um að landið sé eitt kjördæmi verið hunsuð.

Allir vita að þjóðin hefði aldrei samþykkt óhóflega eyðslu  í svo galnar framkvæmdir eins og Héðins- og Siglufjarðargöng. Ef landið væri eitt kjördæmi myndi Alþingi aldrei detta til hugar að að vinna svo gegn heildarhagsmunum þjóðarinnar að fara út í svo augljóslega óarðbæra framkvæmd. Þjóðin hefði heldur aldrei sætt sig við fjáraustur stjórnmálaflokkanna í sjálfa sig og sérdræg eftirlaunalög æðstu stjórnmála- og embættismanna.

En Þjóðaratkvæðagreiðsla er ekki aðeins vörn þjóðarinnar gegn voðaverkum sem þegar hafa verið unnin gegn hagsmunum hennar. Hún er refsivöndurinn sem hengi yfir Alþingi alla daga ef fulltrúum þjóðarinnar dytti til hugar að ganga gegn augljósum vilja eða hagsmunum þjóðarinnar vegna vilja til þess að þjóna fjársterkum eða voldugum sérhagsmunaaðilum eins og og við höfum séð þá gera svo lengi og svo margítrekað.

Þjóðaratkvæðagreiðsla hefur einnig þann augljósa kost að umræður um málið sem væri deilt um yrði tekið til rækilegrar skoðunar af fjölda fólks út um allt samfélagið. Umræður af því tagi eru mjög hollar og eru einmitt einn höfuðkostur lýðræðisins.

Við höfum ekki efni á því leiðtogaræði sem hér hefur ríkt til fjölda ára. Allir vita að óbreyttur Alþingismaður hefur litla vigt þegar teknar eru ákvarðanir. Þær eru oftar en ekki teknar hjá sérhagsmunaaðilum sem vinna með flokkseigendaklíkum og embættismönnum sem hafa valist til starfa vegna tengsla við sömu sérhagsmuni eða einkavini flokkseigenda.

Spillingu íslenskrar stjórnsýslu þarf einfaldlega að ljúka. Sú krafa þarf að endurspeglast í vali fulltrúa inn á stjórnlagaþingið.

Auðkennistala mín á kjörseðlinum er  8276   

 

Vill þjóðin aukinn aðskilnað?

Þeir sem nú sækjast eftir sæti á stjórnlagaþing þurfa ekki að taka afstöðu til þess hvort fella eigi niður 62. grein stjórnarskrárinnar eða ekki. Greinin hljóðar svo:  „Hin evangeliska lúterska kirkja skal vera þjóðkirkja á Íslandi, og skal ríkisvaldið að því leyti styðja hana og vernda.“

 Val manna inn á stjórnlagaþing mun klárlega ekki endurspegla vilja þjóðarinnar til þessa máls. Það væri því í meira lagi hæpið að stjórnlagaþing færi að ráðgast með þjóðkirkjuna, - ekki síst þar sem enginn veit hver er hugur þjóðarinnar til málsins. Hæpið meira að segja að þjóðin viti sjálf hug sinn til málsins fyrr en ítarleg umræða hefur farið fram um það.

 Mér er til efs að þjóðin hafi almennt mikla skoðun á málinu. Ég tel að flestir séu nokkuð sáttir við stjórnlagaskipun trúmála. 63. grein stjórnarskráinnar kveður á um trúfrelsið: " Allir eiga rétt á að stofna trúfélög og iðka trú sína í samræmi við sannfæringu hvers og eins. Þó má ekki kenna eða fremja neitt sem er gagnstætt góðu siðferði eða allsherjarreglu."

 Ég er sjálfur almennt þeirrar skoðunar að kirkja og ríki eigi að vera aðskilin. Ég er sem sagt sammála Jesú, sem segir í Markús 17/12:  "Gjaldið keisaranum það sem keisarans er og Guði það sem Guðs er."

 En vilji minn til málsins gæti sem best komið fram í þjóðaratkvæðagreiðslu um málið. Við eigum að bera mál eins og þetta og fjöldamörg önnur undir þjóðina sjálfa. Hún á að ráða skipan mála. Engin leið er til þess að vilji þjóðarinnar til mála eins og þessa endurspeglist í kjöri fulltrúa inn á löggjafaþing. Mitt vægi í þessu máli á að vera eitt atkvæði innan um öll atkvæði þjóðarinnar.

 Ég tel ekki tímabært núna að fara í svona breytingar. Til þess þarf miklu meiri umræðu en rúm er fyrir núna. Ísland byggir á kristnum gildum, menning okkar hvílir mikið á kristni. Við þurfum að standa vörð um þau gildi, sérstaklega núna þegar mjög er sótt að þeim. Ég er kristinn maður þó að ég sé ekki trúaður.

 Ég tel hins vegar að ríkiskirkjan þurfi að fara í mikla naflaskoðun og kanna hvernig staðan hennar myndi breytast við aukin aðskilnað ríkis og kirkju. Ég óska kirkjunni alls hins besta og tel verkefni hennar mikilvægt.

Ég á mér draum

Ég var í Bandaríkjunum í apríl 1968 þegar Martin Luther King var myrtur og man nánast jafnvel eftir þeirri stundu þegar ég heyrði fréttirnar og þegar Kennedy var myrtur.  Fyrir fjórum árum þegar ég var staddur í Atlanta gerði ég mér ferð til þess að heimsækja kirkju hans. Ég fékk hjartanlegur móttökur hjá söfnuðinum sem reyndist jafn litblindur og Martin Luther King hafði dreymt um að heimurinn yrði.  Ég sá engan annan hvítan mann í krikjunni en ég var tekinn eins og kær vinur og jafningi.

Ég vil deila drauminum með þessum glæsilega baráttumanni fyrir frelsi og jafnrétti um litblindan heim í þeim skilningi að litarháttur manna skipti engu máli þegar við skilgreinum hverjir þeir eru. Það er ekkert að því að viðurkenna mismunandi hörundslit. Hann er staðreynd en hann segir nákvæmlega ekkert um hvaða manneskju við höfum að geyma. Þess vegna er engin niðrandi merking í því að segja um mann að hann sé indíáni, eskimói, inúíti, svertingi, frumbyggi Ástralíu, kínverji, mongóli, hvítingi eða hvað sem er og skilgreinir lit eða uppruna.

Við eigum hins vegar ekki að hika við að skilgreina menn á grundvelli þess hvernig þeir koma fram við meðbræður sína og hver hugmyndafræði þeirra er.

Og ég vil einnig leyfa mér að hafa draum um fleira eins og virkt frelsi, alvöru jafnrétti og kærleiksríkan heim. Ég vil vinna með öllum sem geta látið þennan draum rætast og gegn öllum sem hindra það að draumur minn geti ræst. Ég vildi gjarnan sjá í íslensku stjórnarskránni texta sem svipar til einnar frægustu setningar á enskri tungu. Hann er ritaður í sjálfstæðisyfirlýsingu Bandaríkjanna og hljómar svona á ensku:

We hold these truths to be self-evident, that all men are created equal, that they are endowed by their Creator with certain unalienable Rights, that among these are Life, Liberty and the pursuit of Happiness.

Háleitir draumar eru mikilvægir vegna þess að draumar hafa tilhneigingu til þess að rætast. Þegar Martin Luther King dreymdi um litblindan heim horfði ekki vænlega í þeim efnum. Nú 40 árum seinna situr blökkumaður á forsetastóli í Bandaríkjunum og leitun er að litblindara samfélagi. Litblindan sem kannski náði fluginu þar hefur verið að dreifast út um heiminn. Draumurinn mun rætast að fullu fyrr en varir.

Þetta sýnir hvað áríðandi er að Íslendingar láti sig nú dreyma um betra samfélag og að við megum læra af mistökum okkar. Ég held því fram að textinn í sjálfstæðisyfirlýsingunni hafi haft mikil áhrif til góðs ekki eingöngu á bandarískt þjóðlíf heldur einnig á hugmyndir víða um hinn vestræna heim um fagurt og gott mannlíf. Orð eru dýr. Auðkennistala mín á kjörseðlinum er  8276   

Hvað kostar að missa unga fólkið og hæfa fólkið?

Við Íslendingar erum í þeirri öfundsverðu aðstöðu meðal vestrænna þjóða að aldursdreifing þjóðarinnar er heilbrigð. Fæðingartíðnin hefur verið ofar þeim mörkum sem þarf til til þess að viðhalda íbúafjölda landsins og tryggja endurnýjun þjóðarinnar. Svo það megi vera þarf 2.11 fæðingar á hverja konu að meðaltali. Hér mun fæðingartíðnin hafa verið 2.14  árið 2008. Samt hefur meðalaldur þjóðarinnar verið að aukast vegna aukna aukinnar lífslengdar. Alla 20. öldina var ungt, framsækið og öflugt samfélag á Íslandi vegna þess að fæðingartíðnin var ennþá mjög há og ungbarnadauði síminnkandi og afar lágur.

Svona er ástandið ekki víðast á vesturlöndum. Fæðingarhlutfallið er nær alls staðar fallið langt undir viðhaldsþörfinni. Sum þeirra horfa fram til þess að velferðarkerfi þeirra muni hrynja til grunna. Þar sem fæðingartíðnin er rétt yfir 1 að meðaltali á konu mun íbúafjöldinn helmingast á ca 35 ára fresti eins og t.d. á  Spáni nema fyrir tilverknað innflytjenda. Öll þess lönd standa frammi fyrir þeim vanda að sífelt færri munu þurfa að standa undir velferðarkerfinu. Aldraðir íbúar Evrópu mun verða sívaxandi vandamál og ómenntaðir, atvinnulausir innflytjendur.

Þessar þjóðir munu í vaxandi mæli leggja net sín fyrir ungt og hæft fólk m.a. hér. Því mun í vaxandi mæli standa allar dyr opnar. Þetta er fólkið sem við megum alls ekki missa úr landi því að í hæfileikum þeirra og menntum liggja möguleikar okkar sem þjóðar til að vaxa og dafna til betra mannlífs, - betri lífskjara.

M.a. með þetta í huga er hörmulegt að fylgjast með vandræðagangi stjórnvalda við að taka á skuldavanda heimilanna. Hér varð algjör forsendubrestur í öllum húsnæðislánum fyrir tveimur árum. Þá varð strax ljóst að fasteignaverð myndi hrynja um leið og verðtryggð lán og gengistryggð lán færu langt upp úr þakinu á fasteignum. Fyrir tugþúsundum heimila lág augljóslega gjaldþrot. Lánastofnanir áttu ekki að velkjast í neinum vafa um að mjög stór hluti þessara lána væri glataður og þeim mun fleiri sem fasteignaverð hryndi meira.

Það hefði átt að vera forgangsverkefni lánastofnana og ríkisvalds að stöðva þennan óheppilega spíral niður á við. Það var og er aðeins unnt að gera með almennum ráðstöfunum, niðurfærslu lánanna og sanngjörnum vöxtum. Aðilum á að vera  ljóst að sókn almennings í gengistryggðu lánin var flótti frá íslensku vaxtarokri sem hvergi í heiminum þekkist viðlíka.

Ef þetta verður ekki leiðrétt missum við frá okkar unga hæfa fólkið. Þeim standa allar dyr opnar. Vill einhver kannski reikna út hvað það kostaði okkur í hundruðum eða þúsundum milljörðum að missa hæfasta fólkið sem sættir sig ekki lengur við vandræðaganginn hérna.

 Þegar unga, kraftmikla fólkið fer, fellur einnig fæðingartíðnin og fyrr en varir munu lífskjörin og lífsgæðin falla.

Auðkennistala mín á kjörseðlinum er  8276

Ekki einu sinni 5% réttlæti

Margir, sem hefur sviðið óréttlætið í gjafakvótakerfinu, hafa trúað því að réttlætið muni fást með því að fyrna veiðiheimildir núverandi kvótahafa þannig að þjóðin fái til baka réttmæta eign sína í sjávarauðlindinni á tilteknum árafjölda. Þessari leið hefur nú verið hampað í 10-15 ár sem leið út úr hina sjúka fiskveiðistjórnarkerfi. Núverandi stjórnarflokkar lofuðu kjósendum sínum að hefja fyrningu aflaheimilda 1. sepember 2010 um 5% árlega.  Þeir buðu sem sagt 5% réttlæti á fyrsta ári en að réttlætið myndi nást á 20 árum ef þeir héldu völdum svo lengi.

Flestum þótti smátt vera boðið þó að það væri svo sem kannski betra en ekkert. Þannig fannst mér heldur líttið til þess koma að þeir sem á annað borð bjóða fram réttlæti skuli telja við hæfi að reiða fram svo litla skammta af réttlætinu. Sem sagt fyrst árið: 5% réttlæti; 95 % óréttlæti.

Ekki var þetta stórmannlegt þegar haft er í huga að tvívegis er búið að dæma kerfið ósamrýmanlegt stjórnarskránni og alþjóðlegum skuldbindinum okkar gagnvart mannréttindasáttmála SÞ, í Hæstarétti og hjá mannréttindanefndinni.

Ríkisstjórnin sveik svo auðvitað þetta loforð og virðist nú vera með þær hugmyndir að ríkisvaldið þurfi að semja við kvótahafana!  Það var ekki einu sinni hægt að standa við 5% réttlæti, sem kom mér ekki á óvart enda ljóst að kvótaeigendur eiga hönk upp í bakið á stjórnarflokkunum með einum eða öðrum hætti. Þeir hafa ausið fé í alla flokka. Staðreyndin er sú að engin ástæða væri til þess að mjatla réttlætið inn á áratugum nema fyrir þá sem eru í þjónustu við kvótagreifa. Þjóðin á þessa auðlind og hún á að fá hana strax og alla. Allt annað er fráleitt.

Núverandi stjórnmálaflokkar munu aldrei hafa kjark eða getu til leggja niður gjafakvótakerfið. Þjóðin verður því að grípa til sinna ráða. Eitt ráðið er að kjósa fulltrúa sína inn á stjórnlagaþing til þess að taka af ölll tvímæli um þjóðareign sjávarauðlindarinnar. Ekki myndi saka ef þjóðin hefði líka tök á því að nota rétt sinn til bindandi þjóðaratkvæðagreiðslu ef slíkur réttur væri kominn inn í stjôrnarskránna. Þetta væri ólíkt betri leið en ef þjóðin þarf að gera uppreisn til að ná fram rétti sínum með því að varpa af sér með valdi óhæfri stjórnmálastétt sem hefur haft vilja þjóðarinnar að engu um áratugaskeið.

Auðkennistala mín á kjörseðlinum er  8276

Nauðsynlegt að takmarka valdið

Eitt af veigamestu atriðum sem hafa verður í huga við samningu nýrrar stjórnarskrár er takmörkun valdsins. Öllum sem öðlast mikil völd hættir til að misnota þau. Fræg er setningin: Til hvers er að hafa völd ef maður ætlar ekki að misnota þau?

Allir þekkja misnotkun valdsins á Íslandi. Stjórnmálaflokkarnir hafa verið helstu valdastofnanir landsins og sterkir stjórnmálamenn hafa næstum fengið alræðisvald í gegnum meirihluta stöðu á alþingi og þar af leiðandi getað ráðið yfir ríkisstjórninni einnig. Framkvæmdavaldið og löggjafavaldið hefur því oftast verið í vasanum á 2-3 mönnum hvað sem öllum þingræðishugmyndum líður. Almennir þingmenn sitja gjarnan og standa eins og flokksforingjarnir ákveða enda eins gott að vera ekki með eitthvert múður og komast í ónáð. Vinur minn sem sat á þingi og lét einnig mikið að sér kveða í háskólasamfélaginu sagði mér að þingmennskan væri eitt leiðinlegasta starf sem hann hefði stundað. Dagar og vikur hefðu farið í það að bíða eftir því að ákvarðanir væru teknar af hagsmunaaðilum úti í bæ.

Í þokkabót hafa stjórnmálaflokkarnir misneytt aðstöðu sína til að velja menn til dómsstóla landsins úr sínum röðum og er það auðvitað alltaf bagalegt en sérlega alvarlegt þegar Hæstiréttur á í hlut. Hæstiréttur þarf að vera hafinn yfir allan grun um hlutdrægni. Hæstiréttur skilgreinir réttarreglur landsins og er síðasta vörn borgaranna gagn rangsleitni af ýmsu tagi.

Í raun er það sérhagsmunasamtökin sem hafa ráðið allt of miklu í stjórnsýslu landsins og á alþingi. Hrunskýrslur hafa flett ofan af því sem raunar allir vissu áður að stjórnmálalífið hefur verið meira eða minna í vasanum á peningaöflunum. Alþingi hefur ekki skirrst við að brjóta stjórnarskránna til þess að þjóna þessum öflum. Gjafakvótakerfið er eitt gleggst dæmið um slíkt.

Nú er búið að stafa tvisvar sinnum fyrir Alþingi að gjafakvótakerfið stríðir gegn stjórnarskránni. Fyrst með dómi í máli mínu 1998, svokölluðum Valdimarsdómi og síðan aftur með úrskurði mannréttindanefndar SÞ. Þessar tveir mjög svo afgerandi dómar hafa ekki hreyft svo við Alþingi að kvótakerfinu hafi verið breytt. Enda stafar valdið í raun frá sérhagsmunaöflunum en ekki frá þjóðinni eins og ætti að vera.

Við þekkjum mörg svona dæmi. Gagnagrunnsfrumvarpið var eitt. Það var samið af hagsmunaaðila utan þingsins og sent þinginu til  samþykkt og stimplunar þó að það stríddi m.a. gegn mannréttindaákvæðum í íslenskum lögum, lögum um sjúkling og alþjóðlegum skuldbindingum. Við þekkjum eftirlaunalög sérgæðinga stjórnmálaflokkanna og margt, margt fleira af sama taginu.

Ein helsta hugsun þeirra afburðarmanna sem sömdu stjórnarská Bandaríkjanna var einmitt þessi: Hvernig er unnt að tryggja takmörkun valdsins? Nú er liðið á þriðju öld síðan hún var samin og getur hún því skiljanlega ekki verið algjör fyrirmynd okkar við gerð nýrrar stjórnarskrár. En andinn sem réði vinnunni við gerð stjórnarskrár Bandaríkjanna mætti vera okkur fyrirmynd, - a.m. k. hvað varðar þá hugsun að takmarka valdið, því valdið spillir. Það er eðli þess.

Auðkennistala mín á kjörseðlinum er 8276.